Στους πρόποδες της Παλαιάς Πεντέλης,μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον του βουνού βρίσκεται το ιστορικό αντρικό μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ή ποιό γνωστό στο ευρύ κοινό ως Μονή Πεντέλης.
Σίγουρα θα νιώθει πολιορκημένο από τον οικισμό της Παλαιάς Πεντέλης που συνεχώς αναπτύσσεται και το περιτριγυρίζει ασφυκτικά.
Η Μονή χτίστηκε από τον επίσκοπο Ευβοίας Τιμόθεο το 1578 μετά από αίτημα της οικογένειας Δέγγλερη που ήταν όλοι τους πολύ πιστοί Χριστιανοί και ήθελαν ένα μέρος να μονάσουν.
Αμέσως μετά την κατασκευή αυτής της οικογενειαρχικής μοναστικής κοινότητας η Μονή μάζεψε τους ασκητές που έβρισκαν την επαφή τους με τον Θεό στις σπηλιές του βουνού.
Πολλοί ασκητές κατέβηκαν από την σπηλιά των Αμώμων και βρήκαν καταφύγιο και γαλήνη στην αγκαλιά της Μονής.
Στην Τουρκοκρατία η Μονή είχε στην κυριότητά της μεγάλη έκταση γης ενώ οι μοναχοί είχαν αυξηθεί στους εκατό. Στα υπόγεια της λειτούργησε κρυφό σχολειό ενώ η εξάρτηση της από το Πατριαρχείο της έδωσε πολλά προνόμια σε συνδυασμό με την αγάπη που είχε στη Μονή η μητέρα του Σουλτάνου.
Με την ανεξαρτησία που είχε αποκτήσει η Μονή βοήθησε στον επαναστατικό αγώνα σαν μεγάλο εθνικό και πνευματικό κέντρο που είχε γίνει και είχε φυγαδεύσει πολλούς επαναστάτες από τα υπόγεια της.
Εξωτερικά η μονή μοιάζει με καστρομονάστηρο με ψηλά τείχη και μεγάλες βαριές ξύλινες πόρτες.
Στον εσωτερικό περίβολο της Μονής ο επισκέπτης μπορεί να δει αρχαία κομμάτια,επιγραφές και μικρά κιονόκρανα ενώ εσωτερικά στον παλαιό ναό της Μονής υπάρχει η επιγραφή 1572 όπως επίσης μερικές αγιογραφίες με έντονο ενδιαφέρον.
Σε μια αγιογραφία ο προσεχτικός παρατηρητής θα δει τον Άγιο Τιμόθεο,τον πρώτο κτήτορα της Μονής να πολεμάει την πανούκλα και την χολέρα,αυτές τις δυο αρρώστιες που βασάνιζαν την Αθήνα τον 16ο αιώνα ενώ σε μία άλλη θα δει τους δαίμονες που βγαίνουν από τα έγκατα της γης για να βασανίσουν τους ανθρώπους. Ξαναβγαίνοντας στον περίβολο μην ξεχάσουμε να επισκεφτούμε ένα διαμορφωμένο ασκητικό κελί εποχής με το τραπεζάκι και το κρεβατάκι του μοναχού που έμενε εκεί,όπως επίσης και τον νεότερο αλλά όμορφο ιερό ναό.
Το βλέμμα του επισκέπτη όμως το μαγνητίζει το κρυφό σχολείο που βρίσκεται στα υπόγεια της Μονής. Είναι ένα διαμορφωμένο ιστορικό μουσείο που περιμένει τον επισκέπτη να του ανοίξει το ιστορικό παρελθόν του. Όταν περνάς την πόρτα του υπογείου νομίζεις ότι μπαίνεις σ’ έναν μυστικό κόσμο του 17ου αιώνα.
Τα υπόγεια περάσματα οδηγούν σε διαμορφωμένες αίθουσες ενώ δεν ξέρεις το τι μπορεί να συναντήσεις στην επόμενη στροφή. Τα κέρινα ομοιώματα είναι τόσο ζωντανά που νομίζεις πως θ’ ανοίξουν το στόμα τους και θα σου εξιστορήσουν τον πόνο τους,τα όνειρα τους,τους φόβους τους.
Ο γέρος ιερέας που κάνει μάθημα στα παιδιά και τους λέει να είναι γενναία στον αγώνα,τα παιδιά που τον ακούν με δέος,ο αρματολός με το τουφέκι του κρυμμένος σε μια άλλη γωνιά.
Η ωραία πύλη που περιμένεις ν’ ανοίξει για να βγει ο ιερέας να κάνει την μυστική λειτουργία στο μυστικό υπόγειο εκκλησάκι. Τα πάμπολλα ιστορικά αντικείμενα να δεις, τα παλιά σκονισμένα βιβλία στα ράφια που περιμένουν να τα μελετήσεις,τα ιστορικά χειρόγραφα αναρτημένα στους τοίχους που περιμένουν να τα διαβάσεις και από κάτω αρχαία κιονόκρανα σ’έναν ιστορικό συνδυασμό.
Ιερά μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Πεντέλης.
Υπάγεται στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και ιδρύθηκε το 1578.
Βρίσκεται στη νότια πλευρά της Πεντέλης, 18 χλμ. από την Αθήνα.
Κατά τα έτη 1688-1690 καταστράφηκε κατά την άλωση των Αθηνών από τον Μοροζίνι. Ανακαινίστηκε τον 18ο αι., οπότε και έγινε σπουδαίο χριστιανικό κέντρο που προσέφερε πολλές υπηρεσίες στον υπόδουλο Ελληνισμό.
Το καθολικό είναι αφιερωμένο στην κοίμηση της Θεοτόκου. Ανακαινίστηκε το 1953 με σχέδια του καθηγητή Α. Ορλάνδου.
Πρόκειται περί βυζαντινού κτίσματος. Είναι ναός σταυροειδής με τρούλο, με προσθήκη δύο ναρθήκων εικονογραφημένων.
Εορτάζει στις 15 Αυγούστου και τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος.
Στις υπόγειες στοές ο χώρος έχει διαμορφωθεί κατάλληλα και έχει γίνει μόνιμη αναπαράσταση του Κρυφού Σχολειού.
Διαθέτει ξενώνα, μουσείο και πλούσια βιβλιοθήκη και είναι ανδρικό μοναστήρι.
Πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν πως το κρυφό σχολειό της μονής δεν υπήρξε ποτέ, και είναι φτιαχτό, αυτό είναι μια άλλη ιστορία που οποίος ενδιαφέρεται μπορεί να το ψάξει και να βρει αυτό ακριβός που θέλει.
Γεώργιος Λαμπής – Πεντέλη, Κρυφό σχολειό, Απρίλιος 2010.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου