Κυριακή 17 Ιανουαρίου 2010

ΚΕΡΚΥΡΑ – ΑΧΙΛΛΕΙΟ


Η Κέρκυρα, το πανέμορφο αυτό μυθικό νησί των Φαιάκων, έχει πάνω της κι ένα στολίδι ξεχωριστό από τα υπόλοιπα.
Ξεχωριστό, όχι τόσο για την ομορφιά του, όσο για τους ανθρώπους που το δημιούργησαν οι σχετίστηκαν με αυτό, προσωπικότητες σημαντικές τόσο για την παγκόσμια ιστορία όσο και για την ίδια την Κέρκυρα.
Αυτό λοιπόν το στολίδι, είναι το αχίλλειο. Χτισμένο στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα (1889-1891) από τη βασίλισσα της αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας Ελισάβετ, περισσότερο γνωστή ως Σίσυ.
Αγοράστηκε μετά τη δολοφονία της, από τον κάιζερ Γουλιέλμο τον Β της Γερμανία. Όμως, ο Α Παγκόσμιος πόλεμος που ξεκίνησε το 1914 από τον ίδιο και κατέστρεψε τη Γερμανία, τον εμπόδισε να απολαύσει το αχίλλειο και την Κέρκυρα.
Ίσως αν είχε ζήσει λίγο περισσότερο με τους ανθρώπους του Ιονίου, να αντιλαμβανόταν το μάταιο του πολέμου μπροστά στην ομορφιά της φύσης και τη δύναμη του χρόνου.
Η περίοδος που ακολούθησε ήταν δύσκολη για το υπέροχο αυτό κτίριο και τους χώρους που το περιβάλλουν, δυο παγκόσμιοι πόλεμοι καθώς και η κατεστραμμένη οικονομία του νησιού και του κράτους την δεκαετία 1950-1960 επέτρεψαν στον χρόνο να φθείρει το αχίλλειο.
τότε το 1962, η ελληνική κυβέρνηση παραχώρησε για είκοσι χρόνια τον χώρο σε όμιλο εταιρειών, που με την ιδιαίτερη φροντίδα ενός Γερμανού βαρόνου, συντήρησαν το κτίριο, επανάσυνέλεξαν πολλά από τα πωληθεντα και χαμένα αντικείμενα και έργα τέχνης που το κοσμούσαν και ίδρυσαν στους χώρους του αχίλλειου καζίνο και Μουσείο του αχίλλειου, το οποίο λειτουργεί ως σήμερα.
Το καζίνο μεταφέρθηκε σε μεγάλο ξενοδοχείο της Κέρκυρας, αφήνοντας έτσι τον Αχιλλέα, την Ελισάβετ και τον κάιζερ, μαζί με όσους πλαισίωσαν την δημιουργία αυτού του χώρου, να πάρουν επιτέλους ανενόχλητοι αυτό το κόσμημα του Ιουνίου.
Το Αχίλλειον, κοσμούν δύο πανέμορφα αγάλματα, ο Θνήσκων Αχιλλέυς και ο νικών Αχιλλέυς.
Ο Θνήσκων Αχιλλέυς, πρόκειται για το σημαντικότερο άγαλμα του Αχιλλείου και το αγαπημένο της πρώτης ιδιοκτήτριας του,Ελισάβετ. είναι έργο του Γερμανού γλύπτη Ernest gustav Herter, του 1884 και μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα με την αποπεράτωση των εργασιών της ανοικοδόμησης του κτιρίου.
Το έργο παρουσιάζει τον Αχιλλέα, τον μεγαλύτερο από τους αχαιους πολεμιστές, ενώ έχει χτυπηθεί θανάσιμα από βέλος στην φτέρνα.
Σύμφωνα με τον Όμηρο πάντα, η μητέρα του Αχιλλέα που ήταν ίδια αθάνατη, θέλησε να κάνει και τον γιο της αθάνατο.΄
Έτσι,κρυφά από τον Πηλέα, τον θνητό της σύζυγό, έκαιγε κάθε βράδυ το μικρό Αχιλλέα και μετά τον βουτούσε στα νερά της στυγας για να τον κάνει άτρωτο.
μονό, η φτέρνα από την οποία τον κρατούσε, δεν ήταν άτρωτη.
Αυτό γνωρίζοντας ο Απόλλωνας, δίνει εντολή στον Πάρι να σημαδέψει από μακριά τον Αχιλλέα με το τόξο του.
Το βέλος, που ο ίδιος ο Θεός το κατευθύνει, χτυπάει τον στόχο του και ο Αχιλλέας, όπως απεικονίζεται ανάγλυφα εδώ, κάνει μία τελευταία προσπάθεια να το βγάλει.
Ο Νίκων Αχιλλέυς. Η επιθανάτια αυτή απεικόνιση του Αχιλλέα, δεν άρεσε στον δεύτερο ιδιοκτήτη του Αχιλλείου, το Γουλιέλμο. Και γι αυτό, παρήγγειλε κι έστησε στον χώρο που βρισκόταν αρχικά ο Θνήσκων Αχιλλέυς, το μεγαλοπρεπές αυτό ορειχάλκινο άγαλμα που σώζεται ως σήμερα στο χώρο.
Δημιουργός του είναι ο Γερμανός Johannes Gotz.
Το άγαλμα είναι μάλλον μέτριο από καλλιτεχνικής άποψης, εκφράζει όμως το πνεύμα που κυριαρχούσε στη Γερμανία την εποχή εκείνη.
Στην βάση του αγάλματος υπήρχε, κατά τα πρότυπα των αντίστοιχων αρχαίων, επιγραφή στα αρχαία ελληνικά που έλεγε ( τονδε αχιλληα πηλειδην, Γερμανών κραταιών Γουλιέλμος στησαι, μνήμα επιγιγνώμενοις ) δηλαδή,( αυτό το άγαλμα του Αχιλλέα, γιου του Πηλέα, το έστησε εδώ ο Γουλιέλμος των δυνατών Γερμανών, για να τον θυμούνται οι μεταγενέστεροι ). Η επιγραφή αυτή αφαιρέθηκε από τους Γάλλους κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.
Οποίος επισκεφτεί την Κέρκυρα και πάει στο αχίλλειο αξίζει να δει την μεγαλειώδης ελαιογραφία του Franz matsch,που βρίσκεται στο τέλος της σκάλας που ξεκινάει από τον χώρο υποδοχής και ονομάζεται ο θρίαμβος του Αχιλλέα.
Παριστάνει την περιφορά του νεκρού Έκτορα γύρω από τα τείχη της Τροίας, από τον Αχιλλέα. Σύμφωνα με τον όμηρο, ενώ ο Αχιλλέας είχε αποσυρθεί από τις συγκρούσεις με τους Τρώες, λόγω της διαφωνίας του με τον Αγαμέμνονα, ο φίλος του ο Πάτροκλος, του ζήτησε την πανοπλία του για να βγει στην μάχη.
Γιατί από τότε που ο Αχιλλέας δεν συμμετείχε, οι Τρώες είχαν κυνηγήσει αρκετές φορές τους Έλληνες ως τα πλοία τους.
Ο Αχιλλέας δέχτηκε, αλλά με τον όρο να μην παρασυρθεί και φτάσει ως τα τείχη της Τροίας. Πράγματι, η πανοπλία του Αχιλλέα και το άρμα του τρόμαξαν τους Τρώες, οι οποίοι υποχωρούσαν και έτσι ο Πάτροκλος χωρίς να το καταλάβει έφτασε έξω από τις πύλες της Τροίας.
Όμως, ο Έκτορας που στάθηκε μπροστά του, τον σκότωσε και του πήρε την πανοπλία, ενώ αν και σκότωσε τον αμαξηλάτη του, τα άλογα του Αχιλλέα γύρισαν μόνα τους στο στρατόπεδο.
Αφού οι Έλληνες, μετά από πολύωρη μάχη κατάφεραν απ να πάρουν πίσω το νεκρό Πάτροκλο, ο Αχιλλέας ετοιμάζεται να πάρει εκδίκηση. παραγγέλνει από την Θέτιδα, τη μητέρα του, νέα όπλα και πανοπλία, που του φτιάχνει ο Ήφαιστος.
Από αυτή τη στιγμή, περιμένει να βρει μπροστά του τον Έκτορα, κάτι που αναπόφευκτα γίνεται στις επόμενες μάχες. Στην σύγκρουσή τους, όμως ο Απόλλωνας χτύπησε πρώτος τον Πάτροκλο, έτσι τώρα η Αθήνα μπερδεύει τον Έκτορα, ο οποίος εν τέλει πέφτει νεκρός, χτυπημένος στον λαιμό από το δόρυ του Αχιλλέα.
Μετά, και αφού όλοι οι Αχαιοί τρυπήσουν με τις λόγχες τους το σώμα του Έκτορα, ο Αχιλλέας τον περιφέρει δεμένο στο άρμα του τρεις φορές γύρω από τα τείχη της Τροίας.
Αυτή τη σκηνή έχει απαθανατίσει ο δημιουργός του έργου.
σημαντικές είναι επίσης κάποιες λεπτομέρειες στον πίνακα.
Το σώμα του νεκρού Έκτορα, παρ ότι το έχουν τρυπήσει με τα δόρατα τους όλοι οι Έλληνες, παραμένει άθικτο. Αυτό συμβαίνει γιατί ο Απόλλωνας θέλησε να μην γίνει σε ένα προστατευόμενο του τέτοια προσβολή.
Επίσης, στην πύλη της Τροίας σε υπέρθυρο υπάρχει ένας αγκυλωτός Σταυρός. Σύμβολο πανάρχαιο που η καταγωγή του χάνεται κάπου στην Ανατολή, ο αγκυλωτός Σταύρος ήταν μεταξύ άλλων και ένα από τα σύμβολα της Τροίας.
Τέλος, παρατηρεί κανείς πως, ενώ ο πίνακας είναι γεμάτος κίνηση, ο τροχός του άρματος του Αχιλλέα, μοιάζει ακίνητος. Σύμφωνα με μια θεωρία, πρόκειται για εσκεμμένο λάθος του δημιουργού, που ακολούθησε τη λογική των αναπαραστάσεων αρματοδρομιών κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Υπάρχει βέβαια και η φήμη, πως ο καλλιτέχνης αυτοκτόνησε, εξαιτίας της αποτυχίας του αυτής.




Γεώργιος Λαμπής – Κέρκυρα, Αχίλλειο, Ιούλιος 2009.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου